آسانسور در دوران باستان
انسان ها در گذر زمان همواره به دنبال راهی کارآمدتر برای بالا و پایین بردن بار و مسافر بوده اند. نسل بشر از چند هزار سال پیش شروع به توسعه آسانسور کرد.
اولین آسانسورها را بالابر می نامیدند. نیروی این بالابرها توسط انسان و حیوانات و گاهی با مکانیسم های آب محور تامین می شد.
ارشمیدس، دانشمند و مخترع یونانی اولین آسانسور قرقره ای را در حدود 236 سال قبل از میلاد ساخت. او طنابی را به دور یک چرخ پیچید و دو وزنه را به دو انتهای آن وصل کرد. اگر یکی از وزنه ها سبک تر باشد، در مقابل وزنه ی سنگین تر به راحتی بالا می رود. یونانی ها برای متوقف کردن راحت تر این آسانسور از وزنه هایی با وزن یکسان استفاده می کردند و کارگران چرخ را می چرخاندند.
پیچیده ترین سیستم آسانسور در دوران باستان، صد سال قبل از میلاد در امپراتوری روم ساخته شد. این سیستم شامل 24 قفس آسانسور بود که با نیروی انسانی 224 برده حرکت می کرد.
آسانسورهای مدرن
ساخت آسانسورهای مدرن از دهه 1800 آغاز شد. این آسانسورهای اولیه با نیروی بخار آب کار می کردند. در آن زمان از آسانسورها برای جابه جا کردن بار در کارخانه ها، انبارها و معادن استفاده می شد.
در سال 1854، الیشا گریوز اوتیس (Elisha Graves Otis) برای اولین بار به فکر ساخت آسانسور با ترمز اتوماتیک افتاد. او آسانسور خود را همان سال در نمایشگاه جهانی نیویورک به نمایش گذاشت. اوتیس کارایی ترمز را به شکلی عجیب به همه اثبات کرد: مردی با تبر طناب آسانسور را که اوتیس در آن بود پاره کرد تا تماشاچی ها عملکرد ترمز اتوماتیک را با چشم های خود ببینند!
امروزه کارخانه آسانسور اوتیس، بزرگترین تولیدکننده سیستم های حمل و نقل عمودی در جهان است.
آسانسورهای برقی
با اختراع برق، انقلابی در صنعت آسانسور آغاز شد. تکنولوژی موتور و روش های کنترل آسانسور به سرعت تکامل یافت و برق به عنوان منبع تامین انرژی به طور گسترده پذیرفته شد. ایمنی و سرعت آسانسورها نیز به طور قابل توجهی افزایش یافت.
اولین آسانسور برقی را مخترع آلمانی، ورنر ون زیمنس (Werner Von Siemens) در سال 1880 ساخت.
در سال 1887، یک آسانسور برقی با درهای اتوماتیک ثبت اختراع شد. این اختراع آسانسورها را ایمن تر کرد.
بسیاری از تحولات در طراحی و نصب آسانسور با پیشرفت های چشمگیر سیستم های الکترونیکی در طول جنگ جهانی دوم به وجود آمد.
امروزه ساختمان های تجاری مدرن معمولا دارای تعداد زیادی آسانسور با سیستم کنترل یکپارچه هستند. علاوه بر این، تمام آسانسورهای جدید برای اینکه مستقیما و بدون توقف به یک طبقه خاص بروند، سیستم های کنترل اضافی دارند.
تأثیر آسانسور بر جامعه
پیش از استفاده گسترده از آسانسور، تعداد طبقات بیشتر ساختمان های مسکونی به هفت طبقه محدود می شد. ثروتمندان در طبقات پایین و فقرا که مجبور بودند از پله های زیادی بالا بروند، در طبقات بالاتر زندگی می کردند. آسانسور این طبقه بندی اجتماعی را معکوس کرد، پنت هاوس نمونه بازر طبقه بندی جدید است.
سریع ترین آسانسور جهان
سریع ترین آسانسور جهان با سرعت 73.8 کیلومتر بر ساعت در برج شانگهای (دومین برج بلند جهان) قرار دارد. شرکت میتسوبیشی الکتریک در سال 2016 این آسانسور را در آسمان خراش شانگهای نصب کرد.
